به گزارش سرویس صنفی آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ فهرست وزیران پیشنهادی دولت چهاردهم، یکشنبه ۲۱ مردادماه به هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی ارائه و براساس این فهرست، حسین سیمایی صراف به عنوان گزینه وزارت علوم برای کسب رأی اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی شد.
سیمایی صراف در سال ۱۳۴۷ در شهر مشهد متولد شد و تحصیلات دانشگاهی خود را در دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی در رشته حقوق به ترتیب در دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس و شهید بهشتی گذرانده است.
وی افزون بر تحصیلات دانشگاهی همزمان تحصیلات حوزوی را نیز به مدت ۲۰ سال در حوزه‌های علمیه مشهد و قم در شاخه‌های فقه، اصول، فلسفه و کلام اسلامی زیر نظر استادان مبرز تلمذ کرده است.
وی هم اکنون دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی است و دروس مختلف حقوق خصوصی و حقوق اسلامی را در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تدریس می‌کند. وی همچنین وکیل پایه یک دادگستری و داور اتاق بازرگانی ایران نیز است.
حسین سیمایی صراف پیش از این دبیر هیأت دولت در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی بوده و از دیگر سوابق وی می‌توان به معاون حقوقی و امور مجلس وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، مدیرکل دفتر حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و نماینده وزارت عتف در کمیسیون ملی یونسکو نیز اشاره کرد.
در دوره فعالیت سیمایی صراف در معاونت حقوقی وزارت علوم، مقابله با مدارک دانشگاهی جعلی و پایان نامه‌های جعلی و فساد علمی در رأس فعالیت‌های این معاونت قرار گرفت و چندین واحد فروش پایان نامه پلمب شده و اسامی دانشجویان سفارش دهنده و عرضه کنندگان برای ارائه به بازپرس استخراج شد.
سیمایی صراف همچنین برای تصدی پست وزارت علوم، برنامه‌های خود را در هفت محور، نظام آموزش عالی هوشمند شایسته محور، توانمندساز و کارامد، نظام فرهنگی انسان ساز و اخلاق مدار، نظام علم، فناوری و نوآوری بومی هوشمند و اثربخش در پیشرفت و عدالت، توسعه مشارکت و همکاری‌های ملی و بین المللی جهت کسب مرجعیت علمی، توسعه زیرساخت‌های کلیدی و شتاب بخشی و نظام تدبیر آموزش پژوهش و فناوری به مجلس شورای اسلامی ارائه داده است.
همچنین باید یادآورشد پس از ۴۵ سال که از انقلاب اسلامی می‌گذرد، اولین بار است که شخصیتی با تحصیلات علوم انسانی گزینه تصدی وزارت علوم شده است.
برهمین اساس با توجه به نظرات موافق و مخالفی که درخصوص گزینه وزارت علوم در فضای مجازی منتشر شده است نظرات برخی از اساتید را در خصوص گزینه پیشنهادی وزارت علوم دولت چهاردهم جویا شدیم که مشروح این گفت‌وگو در زیر آمده است:
رضا منصوری: تقریباً مطمئنم که وزیر پیشنهادی برای علم در ایران کاری نخواهد کرد
دکتر رضا منصوری در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، درباره گزینه پیشنهادی وزارت علوم، با اشاره به پیشینه حوزوی «حسین سیمایی صراف» گفت: من شناخت مستقیمی از وزیر پیشنهادی علوم ندارم و از طریق رسانه‌ها با پیشینه او آشنا شدم ولی اینکه یک حوزوی که صابون دانشگاه به تنش خورده، وارد مدیریت وزارت عتف می‌شود، یک پدیده است.
وی ادامه داد: دیده‌ام افرادی که سال‌ها در دانشگاه بوده اند و بعد به حوزه رفتند پشیمان شدند؛ ولی ندیدم حوزویانی به دانشگاه بیایند (که نمونه آن نامزد پیشنهادی وزارت علوم است) جذب دانشگاه شوند اما پشیمان شوند.
استاد بازنشسته دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف در پاسخ به این سوال که انتخاب فردی با تخصص حقوقی به عنوان وزیر علوم، چه تأثیری در آینده وزارت علوم دارد، گفت: مدیریت وزارت عتف به تحصیلات فرد مرتبط نیست. اینکه وزیر علوم تحصیلات علوم انسانی، علوم پایه، مهندسی یا پزشکی داشته باشد نقشی در توان مدیریت‌اش بر این وزارت ندارد؛ گرچه در بعضی محافل دانشگاهی له یا علیه این ادعا نظر می‌دهند. مثلاً عنوان می‌شود که تا به حال مهندسان یا علومی‌ها مدیریت کردند، چه گلی به سر جامعه زدند؟ ولی این بحث بی‌ربطی است.
وی ادامه داد: مرحوم شریعتمداری وزیر علوم اوایل انقلاب، تحصیلات علوم انسانی داشت و شخص بسیار محترم شریفی بود و یا مرحوم دکتر حسن حبیبی که دوست قدیمی بودیم، چه گلی به سری دانشگاه زدند که دیگران نزدند؟ بنابراین این بحث بی‌جاست. آینده وزارت علوم به مسائل دیگری بستگی دارد.
منصوری با اشاره به ویژگی‌های وزیر علوم گفت: فردی که وزیر علوم می‌شود باید چند ویژگی داشته باشد: علم را بشناسد، تفکیک علم از آموزش عالی را بداند و جسارت انجام کار درست را داشته باشد.
وی با تاکید بر این موضوع که «نمی‌دانم این ویژگی‌ها در ایشان هست یا نه»، ادامه داد: ولی تقریباً مطمئنم که وزیر پیشنهادی علم را نمی‌شناسد و برای علم در ایران کاری نخواهد کرد. بنابراین هیچ انتظاری در این زمینه از او ندارم. تنها انتظارم این است که در علم خرابکاری نکند؛ اما ممکن است برای آموزش عالی بتواند کار مثبتی انجام دهد. باید توجه داشته باشیم که علم و آموزش عالی در عرف مدیریت دولتی دو مفهوم متفاوت‌اند.
تقریباً مطمئنم که وزیر پیشنهادی علم را نمی‌شناسد و برای علم در ایران کاری نخواهد کرد. بنابراین هیچ انتظاری در این زمینه از او ندارم. تنها انتظارم این است که در علم خرابکاری نکند
معاون پژوهشی اسبق وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در پاسخ به این سوال که آیا وزیر علوم پیشنهادی می‌تواند پاسخ‌گوی مطالبات دانشگاهیان باشد؟ گفت: دانشگاه در چند سال گذشته به‌ویژه در سه سال گذشته، ضررهای زیادی دیده و دچار مشکل شده و خسران بر علم بیشتر هم بوده است. امیدوارم وزیر جدید توان جلوگیری از تخریب بیشتر را داشته باشد. برای این کار لازم است شجاعت کافی در برابر حلقه‌های قدرت فاسد داشته باشد. نمی‌دانم! و این ربطی به رشته فرد ندارد.
استاد بازنشسته دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف ضمن ابراز امیدواری ادامه داد: امیدوارم وزیر پیشنهادی این جسارت را داشته باشد که آن‌چه که درست می‌داند انجام دهد تا دانشگاهیان راضی باشند. اگر این ویژگی را داشته باشد، حداقل برای تحرک‌های آینده در علم ایران مجال تنفس ایجاد می‌کند اما هیچ انتظاری ندارم تحولی در علم، حتی گامی کوچک، انجام شود.
وی با اشاره به پیشینه و سوابق کار علمی وزیر پیشنهادی علوم توضیح داد: افراد متخصص در یک رشته، باید توانایی آن را داشته باشند که در سطح جهانی رشته خودشان حرفی برای گفتن داشته باشند که وزیر پیشنهادی چنین تجربه‌ای ندارد. ولی باید توجه داشت که بسیاری از دانشگاهیان دیگر کشور نیز در این زمینه بی- یا کم- تجربه‌اند. ما ۸۰ هزار هیأت علمی داریم، چه درصدی این تجربه را دارند؟
منصوری با اشاره به پیشینه علمی وزیر علوم فعلی گفت: وزیر علوم فعلی نشان داده بود توان کار علمی در سطح جهانی دارد اما بسیار کم‌جسارت بود و از بیرون مدیریت می‌شد. نتیجه اینکه هم علم و هم آموزش عالی تخریب شد.
وی تاکید کرد: به نظر من بعید است وزیر پیشنهادی علوم، ویژگی‌های علم مدرن را درک کرده باشد؛ به همین دلیل انتظار ندارم برای علم ایران کاری بکند؛ پس علم در ایران باز هم بی‌متولی خواهد ماند. ولی امیدوارم در برداشتن گام‌هایی مفید برای آموزش عالی استوار باشد.
کوشکی: سیمایی صراف یک مدیر معمولی است
صادق کوشکی، استاد دانشگاه تهران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره گزینه پیشنهادی وزارت علوم و اینکه برای اولین بار از گروه علوم انسانی فردی برای وزارت علوم انتخاب شده است، گفت: وزیر علوم از هر گرایش و رشته‌ای که باشد رشته‌ها و گرایش‌های دیگر به نوعی احساس می‌کنند که مهجور خواهند بود، تا کنون بسیاری از وزرای علوم از حوزه‌های تجربی و فنی بودند و علوم انسانی و هنر احساس مهجور بودن داشتند.
وی ادامه داد: حال اگر وزیر علوم از حوزه علوم انسانی باشد، ممکن است همین احساس در عرصه‌های فنی و تجربی دست دهد، اما این خطاست، چرا؟ به این علت که وزیر علوم مدیریت می‌کند، قرار نیست که «وزیر علومی» را آموزش دهد یا از علوم انسانی حمایت کند و علوم دیگر را مهجور بگذارد.
وی ادامه تاکید کرد: مهم این است که کسی که وزیر علوم می‌شود، بداند که دانشگاه مکان تولید علم و فرهنگ است مکان ترجمه و تقلید نیست مکان درجا زدن ورفتارهای جناحی و خطی و باندی نیست.
استاد دانشگاه تهران افزود: کسی که وزیر می‌شود باید دانشگاه را برای جوانان با استعدادی که پشت در دانشگاه مانده اند باز کند، ما الان فراوان داریم فارغ‌التحصیلان دوره دکتری که افراد توانمندی هستند و به واسطه آن نگاه‌های انحصارطلبانه برخی از جناح‌ها و گروه‌ها پشت در دانشگاه مانده اند.
وی ادامه داد: الان ما فردی را داریم که بعد از سی و چند سال وزارت و معاونت وزارت، تا الان دو بار بازنشسته شده و بعد از دو بار بازنشستگی تازه هیأت علمی‌شده است متأسفانه از این نمونه‌ها کم نداریم کسی که دو بار در دو مرحله بازنشسته شده نزدیک چهل سال سابقه معاونت وزارت و وزارت داشته و تازه یادش آمده‌است که هیأت علمی شود. متأسفانه به‌خاطر وابستگی جناحی که دارد هیأت هم می‌شود.
وی افزود: متأسفانه آموزش عالی در کمال تأسف تبدیل شده‌است به سرای سالمندانی که فکر می‌کنند تا نود سالگی باید در دانشگاه باشند که متأسفانه علم آنها نیز به‌روز نیست دانش آنها نیز به‌روز نیست و مانع خلاقیت و نوآوری می‌شوند و تلقی آنها این است که علم همانی است که این افراد ۶۰ سال پیش در فلان دانشگاه آمریکایی، کانادایی، انگلیسی آموختند و اصلاً ارتباط و درکی از تولید علم ندارند اگر در پایان نامه‌ای منبع لاتین وجود نداشته باشد آن را علمی نمی‌دانند، اگر پایان‌نامه و تحقیقی مبتنی بر نظریات انگلیسی و آمریکایی نباشد آن را علمی نمی‌دانند.
وی تاکید کرد: ما وزیر علومی را می‌خواهیم که این انحصارها و رفتارهای جاهلی و قبیله‌ای را بشکند و درک درستی از تولید علم تولید، فرهنگ، تولید فناوری و جایگاه حقیقی دانشگاه داشته باشد.
در مقاطع و حوزه‌ای که ایشان مسؤولیت داشتند، هیچ اتفاق مثبتی از ناحیه‌ای که ایشان، مسئولیت داشتند در دانشگاه‌ها ندیدم، به نظرم یکی از همان مدیران معمولی است
وی درباره دکتر سیمایی صراف و اینکه آیا می‌تواند از عهده مأموریت‌های آموزش عالی و چالش‌های آن بربیاید؟ گفت: سوابق دوستی که به‌عنوان وزیر علوم معرفی شده است را دیدم، در مقاطع و حوزه‌ای که ایشان مسؤولیت داشتند، هیچ اتفاق مثبتی از ناحیه‌ای که ایشان، مسئولیت داشتند در دانشگاه‌ها ندیدم، به نظرم یکی از همان مدیران معمولی است که سال‌های سال در وزارت علوم بوده اند، که بود و نبود شأن محسوس نبوده است.
کوشکی افزود: چون دکتر صراف مدت قابل‌توجهی در دولت آقای روحانی در وزارت علوم معاون بودند به عنوان کسی که بیش از بیست سال است در ساختار وزارت علوم معلم هستم، شاید چهار دهه است در مقام دانشجو و مدرس و معلم در دانشگاه هستم، ایشان را یکی از همان مدیران معمولی یافتم که در گذشته بودند، الان هم هستند، و بود ونبود شأن چندان تأثیری به‌جا نگذاشته است.
فریدون جعفری: در جریان مقابله با مدارک و پایان نامه‌های جعلی و فساد علمی سیمایی صراف بسیار قاطع عمل کرد
این در حالی است که فریدون جعفری مدیرکل سابق بازرسی و پاسخگویی به شکایات وزارت علوم که با دکتر صراف در زمانی که وی معاون حقوقی بود کار کرده است، در گفتگو با مهر معتقد است که باید پیشنهاد یک حقوقدان به عنوان وزیر علوم را که برای اولین بار صورت می‌گیرد، به فال نیک گرفت. چرا که دکتر سیمایی صراف دارای سوابق متمادی مدیریت اجرایی در وزارت علوم در بخش‌های مختلف بوده است.
مدیرکل سابق بازرسی و پاسخگویی به شکایات وزارت علوم معتقد است در جریان مقابله با مدارک دانشگاهی جعلی و پایان نامه‌های جعلی و فساد علمی دکتر سیمایی بسیار قاطع و مصمم عمل کرده است.
وی تاکید کرد: بالاخره باید سکان مدیریت کشور همانند کشورهای پیشرفته دست نخبگان علوم انسانی باشد.
جعفری خاطرنشان کرد: در کشورهای توسعه یافته همیشه اداره امور به دست برترین نخبگان آن کشور داده می‌شود، زیرا هر زمان به نخبه فیزیک و شیمی و ریاضی نیاز داشته باشند با یک در باغ سبز از کشورهای جهان سوم و در حال توسعه جذب می‌کنند.
مسعود شفیعی: مدیریت خوب در رسیدگی به امور دانشگاه
مسعود شفیعی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و رئیس سابق دانشگاه فنی و حرفه‌ای با اشاره به سابقه همکاری با دکتر سیمایی صراف عنوان می‌کند که دکتر سیمایی از افراد نیک هستند، زمانی‌که من ریاست دانشگاه فنی‌حرفه‌ای کشور را برعهده گرفته‌ام، وی مدیرکل حقوقی وزارت علوم بودند، ارتباط تنگاتنگی داشتیم، با توجه به اینکه دانشگاه فنی‌حرفه‌ای طبق مصوبه مجلس شکل‌گرفته بود، اموال منقول و غیرمنقولی از وزارت آموزش‌وپرورش و هنرستان‌ها باید به دانشگاه فنی‌حرفه‌ای منتقل می‌شد، دکتر صراف با مهارت و علاقه‌ای که داشت جلسات متعددی برگزار کرده و خیلی به ما کمک کرد.
وی افزود: بعدها که وی معاون پارلمانی ریاست‌جمهوری شدند چون اختلاف‌نظرهای آموزش‌وپرورش و وزارت علوم هر دو از دولت بودند و نمی‌شد که در قوه قضائیه بررسی شود، هیأتی در ریاست‌جمهوری توسط دکتر سیمایی تشکیل شد و به موضوع دانشگاه رسیدگی کرده و خیلی کمک کرده و مدیریت خوبی داشتند.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر افزود: دکتر سیمایی اخلاق خیلی خوب و حسنه نیز دارند ما خوشحال هستیم که وی به‌عنوان کاندیدای وزارت عتف مشخص شده‌است.
وی افزود: در چند سال گذشته مقداری اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها از وزارت علوم ناراضی بودند، البته ما نمی‌خواهیم این‌جا بی‌انصافی کنیم و بگوییم وزارت‌خانه هیچ کار مثبتی انجام نداده است، ولی آن جایگاه واقعی وزارت علوم، حس نشد.
وی ادامه داد: در زمان‌های گذشته، هیأت‌های امنای دانشگاه‌ها استقلال داشتند، طبق ضابطه انتخاب می‌شدند و فعالیت‌های خوبی داشته‌اند در توسعه دانشگاه فعال بودند، اکنون هیأت‌های امنا به‌مرور زمان آن استقلال خود را از دست دادند و از طرف دیگر اختیارات خوبی در اختیار وزارت علوم بود که به‌تدریج بسیاری از این مسائل به نهادهای دیگری واگذار شد و این مورد یکی از چالش‌هایی است که وزیر پیشنهادی باید آن را پیگیری کرده و مقداری از اختیارات به وزارت علوم بازگردانده شود.
شفیعی افزود: در گذشته جذب اساتید هم راحت و هم عالی بود، فردی که می‌خواست استخدام شود اول در گروه‌ها، دانشکده و شورا بررسی می‌شد سپس به دانشگاه می‌رفت، مسائل گزینشی وی هم طی می‌شد. اکنون آن کمیته جذبی که شکل‌گرفته بیشتر اختیارات را از دانشگاه‌ها گرفته است افراد باید از طریق کمیته جذب و سامانه وزارت علوم وارد شده و آن‌جا نهایتاً بررسی شوند بعد به دانشگاه ارجاع داده می‌شوند که مشکلات خاص خود را دارد و این موجب طولانی شدن فرایند شده، با این فرایند خیلی از افراد پشیمان می‌شوند به کارهای دیگر روی می‌آورند.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیر کبیر افزود: مطلب مهمی که دکتر سیمایی باید روی آن کار کند، نسل پنجم یا چهارم دانشگاه‌ها است یعنی دانشگاه‌های کارآفرین، دانشگاه‌های نوآور، اگر بخواهد این اتفاق روی دهد.
وی تاکید کرد: باید رؤسای دانشگاه‌هایی انتخاب شوند که با سیستم جدید آشنا بوده و خودشان کارآفرین و نوآور باشند. از همه مهم‌تر شایسته سالاری محور انتخاب رؤسای دانشگاه‌ها و معاونان وزارت‌خانه باشد، به اعضای هیات‌علمی که همه در سطح خودشان از نخبگان هستند، برمی‌خورد که مشاهده می‌کنند معاون وزیری انتخاب می‌شود که در شأن و جایگاه آن سمت نیست به آنها برمی خورد که رؤسای دانشگاه آنها از نخبگان و پیش‌کسوتان دانشگاه آنها نباشد این‌ها نکاتی است که طبیعتاً دوگانگی به وجود می‌آورد و وزیر علوم باید بداند که کار سختی را پیش رو دارند.
وی افزود: ۱۰۰ دانشگاه‌ها بزرگ دنیا که تعداد زیادی از آنها در آمریکا قرار دارند، بودجه‌های خوبی دارند این بودجه ازدولت نمی‌آید و ازخیریه‌ها و بخش خصوصی و ارتباط صنعت و دانشگاه تأمین می‌شود باید سیاست‌گذاری وزیرعلوم و تیم وی در جهتی باشد که دانشگاه‌ها از وابستگی به بودجه دولتی که ناچیز است بیرون آمده و بتوانند کارهای بزرگی انجام دهند.
شفیعی اظهار داشت: وزیر باید خیلی قوی به صحنه آمده و از اعضای هیأت علمی نخبه دانشگاه‌های برتر استفاده کنند، ان‌شاءالله بتواند موفق باشد و تاریخچه خوبی از خود به یادگار بگذارند.
از روز گذشته شنبه ۲۷ مردادماه جلسه علنی مجلس شورای اسلامی برای بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی دولت چهاردهم آغاز شده و این روند به صورت دو شیفت در صحن علنی مجلس تا چهارشنبه (۳۱ مردادماه) ادامه خواهد داشت، در صورت رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی سیمایی صراف سکان وزارت علوم را در دست خواهد گرفت.
